Orta Asiya və Türkiyədə şoranlaşmış torpaqların bərpası layihəsi
Orta Asiya əhalisinin təxminən 60%-i qida və gəlir baxımından kənd təsərrüfatından asılıdır.
Burada torpaq məhsuldarlığı bölgənin bütün əhalisinin qida təhlükəsizliyini və rifahını təmin edir.
Qeyd etmək lazımdır ki, Orta Asiyada suvarılan torpaqların 40-60%-i şoran və ya bataqlıqdır. Ən çox zərər görən torpaqlar Türkmənistan (ümumi ərazinin 68%-i), Özbəkistan (51%), Qazaxıstan (20%) və Türkiyədədir (% 30).
Təxmini hesablamalara görə, Qazaxıstanda şoran torpaqların sahəsi 110 milyon hektardan çoxdur. Bu isə ölkənin bütün ərazisinin 41% -ni təşkil edir. Yalnız Aral dənizinin qurumasının nəticələrindən əziyyət çəkən Qızılordu bölgəsində 73 min hektardan çox suvarılan torpaq şoranlaşmaya məruz qalır.
Orta Asiyadakı suvarılan torpaq sahələrinin əksəriyyəti köklü şəkildə yaxşılaşdırılmağa ehtiyac duyur. Buna görə də, kənd təsərrüfatı istehsalına müasir yanaşmaların tətbiqi və tərk edilmiş ərazilərin kənd təsərrüfatı dövriyyəsinə qaytarılması bölgədəki əkinçilik sektorlarının gündəmində duran aktual məsələlərdən biridir.
FAO və GEF “Mərkəzi Asiya və Türkiyənin Quraqlıq və Şoranlaşmaya meylli Bölgələrdə İnteqrasiya olunmuş Təbii Resursların İdarə Edilməsi” (CACILM2) layihəsi çərçivəsində Orta Asiyada bir aydır şoran torpaqların xəritələşdirilməsi və torpaq məhsuldarlığını bərpa etmək üçün yenilikçi yanaşma və biotexnologiyaların tətbiqi üzrə interaktiv təlimlərə davam edir.
Torpaq Məlumatı üzrə Beynəlxalq Məsləhətçisi Konstantin Vyatkin bildirib ki, torpağı səmərəli idarə etmək üçün onun haqqında məlumatınız olmalıdır.
Yeni formatlı təlimlər və uğurlu təcrübənin yayılması təkcə paytaxtın tədqiqat institutları və özəl mərkəzlərindən, nazirliklərindən və tabe qurumlarından olan layihə tərəfdaşlarını deyil, eyni zamanda bölgənin bütün ölkələrində yerdəki son texnologiyalarla maraqlanan tərəfdaşları veb-seminarlarda iştiraka cəlb edir.
CACILM2 layihəsinin regional koordinatoru Mahmud Şaumarov isə layihə haqqında bunları deyib:
“Bu interaktiv seminarlar zamanı torpaqşünaslar müxtəlif torpaq xüsusiyyətlərinin, xüsusən duzluluğun modelləşdirilməsi və xəritələşdirilməsinin müasir metodlarına yiyələnirlər və praktikantlar Orta Asiyada şoran torpaqların məhsuldarlığını bərpa etmək prosesində müvəffəqiyyətli kənd təsərrüfatı təcrübələrindən istifadə etməyə təkan aldılar” dedi
