Simmental yoxsa Holşteyn?
Heyvandarlıqla məşğul olarkən hansı istiqamət üzrə məşğul olacağınıza qərar vermək vacibdir. Çünki bundan sonra heyvan cinsi seçilir. Tutaq ki, südlük və ya ətlik heyvan saxlamağa qərar verdiniz. Bu zaman iki məşhur cins arasında seçim eləmək müşkülü ilə qarşılaşan biznesmen və fermerlər üçün belə bir araşdırma etmişik. Burda yerli heyvanlar müqayisədə nəzərə alınmayacaq, çünki ət və süd verimi baxımından çox geridədirlər. 
Simmental yoxsa holşteyn, bu suala cavab axtarmaq üçün bir cədvəl hazırladıq. Məqalədə ən yaxşı heyvan cinsinin bunlar olduğunu iddia etmirik. Bir digər məqaləmizdə ən yaxşı südlük inək cinslərinin müqayisəli cədvəlini hazırlamışdıq. Burda iki cinsi ümqayisə edəcəyik.
Onu qeyd edim ki, dünyada südlük istiqamət üzrə holşteyn birincidir, ətlik-südlük istiqamət üzrə isə simmental daha geniş yayılıb. Amma hər iki heyvan həm yaxşı süd verir, həm də ət çıxışı yüksəkdir. Məsələn, Avropada holşteyn həm əti, həm südü üçün yetişdirilsə də, Amerikada yalnız südü üçün saxlanılır. Holşteyn cinsli heyvanlara düzgün qulluq eləmək məşəqqətli işdir. Simmentallar isə bütün dünyada həm südü, həm əti üçün yetişdirilir.
| Simmental yoxsa Holşteyn |
Holşteyn
|
Simmental
|
||
| Erkək | Dişi | Erkək | Dişi | |
| Hündürlüyü (sm) | 160 | 145-150 | 150-160 | 140-150 |
| İlk mayalanma yaşı (ay) | 18-20 | 18-20 | ||
| Buzovun çəkisi (kq) | 40 | 35 | 45 | 40 |
| Canlı ortalama çəkisi (kq) | 600-800 | 500-600 | 700-900 | 600-650 |
| Gündəlik çəki artımı (qram) | 1000-1100 | 900 | 1200-1300 | 1000 |
| Kəsim ortalama çəkisi | 700 | 500 | 800 | 600 |
| Laktasiya (südverim) dövrü (gün) | 300 | 300 | ||
| Bir laktasiyada süd verimi (litr) | 6500 | 5000-6000 | ||
| Yağlılıq % | 3,5 | 4 | ||
| Ət çıxışı % | 60 | 58 | 62 | 60 |
Holşteynlər Amerikada ortalama 10 ton, Avropada 8 ton, Türkiyədə isə 6-7 ton süd verir. Amerikadakı holşteynlər biraz daha zərifdirlər, sırf südlükdür. Türkiyədə az olma səbəbi iqlim, yem və qulluq problemləri ola bilər.
Simmentallar isə həm südlük, həm ətlik olmaqla yanaşı, iqlimə tez uyğunlaşır və xəstəliklərə qarşı dözümlüdürlər.
İstənilən halda heyvana baxım və qulluqdan çox şey asılıdır. Holşteynə yaxşı qulluq edilərsə, bir laktasiya dövründə 10 tona yaxın süd sağıla biləcəyini söyləyən fermerlər də var.
Bir digər nüans yerli heyvanları bu cinslərlə mayalandırmaqdır. Belə baxanda çox effektli balalar alındığı söylənilir, amma bala verən heyvanların da zədələndiyi qeyd edilir.
İndi dostlar yazın görək siz hansını almağa qərar verərsiniz: simmental yoxsa holşteyn?
Holşteyn cinis haqqında bu məqalədə ətraflı oxuya bilərsiniz.
Ben bu işin bizzat icinde değilim ama ırklar hakkında bilgim var. Holstein daha nazlı bir inek simentale göre ama “bakım besleme ve genetik kabiliyet” gerçekten iyiyse senede 12 ton süt alınabilir. Simental 7-7.5 ton süt verir. Ama simental hem hastalıklara daha dayaniklidir ve bir sıkıntı durumunda kesildiginde 350-400 kg arasi karkas verir buda neredeyse sana bir sıfır düve parası demek. Simentalin erkekleri de besiye iyi gelir kendin beslemesen bile güzel fiyatlara satabilirsin. Ama sütü az. Eğer sütümü 1.3 tlye satabilirim bana çok süt lazım dersen holstein al iyi bakım sartlarıyla senelik 12000 litre süt yakalanır. Biraz daha ete ağırlık vereyim dersen simental ön plana çikar. Sütü iyi paraya satamayanlar icin simental daha iyidir. Şimdi bazı abiler birazdan bana giydirmek için konuya dahil olacaklar sen gene sallıyon öyle şeymi olur diye de abi Avrupada süt fiyatları türkiyeden daha az maliyetler daha fazla iken bu adamlar türk çiftcisinden daha fazla kâr ediyor demekki verimi yakalayabilmişler. Bizim insanımız ne tarımı ne sanayiyi hicbiseyi beceremediği gibi hayvancılığı da beceremiyor 25 litre günluk ortalamayı alıp arkası üstü oturunca da ineklere çamur atar inek az süt veriyor der. Halbuki kendi beceriksizdir. Yani abi iyi bir holstein iyi bi bakım besleme iyi bi genetik kabiliyetle 10 tonun altına düsmez yıllık verimi 11 12 de görür. Simental de 7-8 ton civarı verir ama onunda besi kabiliyeti iyi. Yollar belli sen seçecen ne istiyorsan
Şimdi abi azerbaycan da piyasayı bilmiyorum ama eğer süt yuksek fiyata gidiyorsa holstein alirsın sütü bol olduğu icin sana iyi para kazandırır. Ayriyeten sen kendine avrupadan yüksek verimli kaliteli bi holstein alacagin icin bide ona kaliteli bi holstein boğanın dişi tercihli spermasını vurdurursan çıkan düveleri çok yüksek fiyata satabilirsin (ithal fiyatına yakın satılıyor türkiyede) ama bak bizim ülkemizde turkiyede süt çoğu bolgede az para ediyor. O yüzden insanlar ete yönelmek icin simental aliyorlar. 25 litre sütun 5 litresini buzagiya veriyorlar 20 litreyi satiyorlar isletmenin parasini cikariyorlar biraz sütten para kaliyor erkek yavruyu da besliyorlar 18 aylıkken kesiyolar 400 kilogram karkas (kemikli et) geliyor insanlar parayı burdan kazanıyor. Sütü iyi fiyata satabilen holstein aliyor guzel para kazaniyor. Ama şunu unutma: sadece süt için holstein alinir ama simental çok amaçlı bir hayvandır et de verir süt de verir piyasanın her halinde sahibini gariban halde koymaz. Ama holstein öyle degil sut fiyatı düştümü hapı yuttun çunku holstein erkegi hic beside kârlı değil.
Vusal Chelebiyev
Çox yerde ferqli yazilara da rast gelirem esas oz tecrubendi. meselen men suni mayalanma yolu ile bir smmental dana elde etdim ve kesdikden sonra onun cheki artimini aylara boldum her aya 17 kq et artimi oldu.diri cheki artimini ikiye vursaq 34 kq artim
https://tarim-hayvancilik-haberleri.blogspot.com/2011/02/besicilik-nasil-yapilir-besiciligin-puf.html