Torpaqda Gerbera təsərrüfatı

Bu gün gerberalar iki fərqli şəkildə böyüyür: torpaqda və dibçəkdə.

Avropada və dünyada gerbera becərilməsinin həyata keçirildiyi digər ölkələrdə dibçəkdə gerbera istehsalı yüksəkdir. Qonşu Türkiyədə isə dibçəkdə gerbera becərilməsi demək olar ki, yoxdur.

Torpaq tələbi:

Üzvi maddələrdə bir qədər zəngin və keçirici olan torpaqlar idealdır. Dərin torpaqlara üstünlük verilməlidir, çünki bitki kökləri yaxşı böyümə xüsusiyyətlərini yüksəkdir. Torpağın duz tərkibi nəzərə alınmalıdır. Gerbera duzlu torpaqları sevmir. Buna görə də onların inkişafı duz tərkibli torpaqlarda olmur.

Ayrıca, hər hansı bir torpaq qatında sərt bir təbəqə olmamalıdır. Sərt quruluşlu torpaqlarda becərmək istənilirsə, kökləri irəliləmədiyi və bitkinin məhvinə səbəb olduğu üçün çürüməyə başlayır. Bunun qarşısını almaq üçün bitki əkilmədən əvvəl, 40-50 sm dərinlikdə bellənib torpağı yumşaldılmalıdır.

Torpaqda Gerbera istehsalı:

Ölkəmizdə 60 kvadratmetrdən çox cərgələrə 10 kvadrat metrdən 25 sm-dən 20 sm-ə qədər məsafədə əkilir və hər hektara 6500-7000 ədəd bitki əkilir. Bir cərgəyə (yatağa) üçbucaqlı əkin sistemində iki sıra əkilir. Mədəni proseslərin asanlığı və hava dövranı baxımından adətən yastıqlar arasında 40-50 sm yol qalır. Bitki yarpaqlarına zərər verməmək və kök sahəsinə basmamaq üçün yollar olduqca dərin olmalıdır (yastığın səviyyəsindən 40-50 sm yuxarı).

Bir illik becərmədə əkin biçin vaxtına görə tənzimlənir. Payız və qış məhsulu üçün əkin ümumiyyətlə may-iyun aylarında aparılır. Yaz və yay məhsuldarlığı üçün avqust ayında əkin aparılır.

Çox illik becərmədə əkin də fevral-mart aylarında aparılır, lakin Türkiyədə maksimum iki illik gerbera becərilməsi aparılır. Əkin kök və kök yaxası xəstəlikləri riski ilə üzləşir.

Gerbera suvarma: əkildikdən sonra torpaq nəm, lakin yaş olmamalıdır. Suya ehtiyac torpağın quruluşundan, fəsildən, istixanada buxarlanmadan, işığın intensivliyindən və temperaturdan asılı olaraq dəyişir. Suvarma damlama suvarma və gübrələmə (gübrə ilə birlikdə su vermək) şəklində aparılır.

Torpağın sterilizasiyası: Akvakulturada ən vacib məqamlardan biri də torpağın sterilizasiyasıdır. Gerberada göbələk və göbələk xəstəlikləri yetişdirməni məhdudlaşdıran problemlərdəndir. Bu səbəblə becərməyə başlamazdan əvvəl torpağın sterilizasiyası aparılmalıdır. Torpağın sterilizasiyası buxar və ya kimyəvi maddələrdən istifadə etməklə edilə bilər.

Buxar sterilizasiyası ideal sistemdir və insan sağlamlığı üçün zərərli deyil. Bununla birlikdə, xüsusi avadanlıq tələb olunur və çox bahalı bir üsuldur. Kimyəvi maddələrlə sterilizasiya üçün Dazomet, Chloropicrin, 1,3 Dichlorpropen kimi torpaq fumigantları istifadə edilə bilər. Sterilizasiya edildikdən sonra torpaq 10-15 gün yayılmalı və əkilmədən əvvəl bolca suvarılmalıdır.

Torpağın isidilməsi:

Gerberanın becərilməsində, torpaq isidilməsi açıq istilikdən daha vacibdir. Qışda məhsul və keyfiyyət artır.

Torpaq istiliyinin faydaları:

1. Yüksək qış məhsuldarlığı və bahar məhsuldarlığı

2. Göbələk xəstəliklərinin qarşısını alacaq, çünki torpaqdakı artıq nəmlik istiləşmə yolu ilə qarşısını alacaqdır.

3.Gənc bitkiləri daha sürətli kök almağa və daha sürətli inkişaf etməyə qadirdir. Torpaq istilik borularını yerləşdirərkən iki boru arasındakı məsafə 70-80 sm olmalıdır. Borulardan keçən suyun istiliyi 40 C˚-dən çox olmamalıdır. Gerbera becərilməsində, optimal torpaq temperaturu 18-20 C˚ olmalıdır və bu temperatur 10-15 sm dərinliyə enməlidir.

Qışda ən aşağı temperatur 10 C˚ olmalıdır. Aşağıdakı temperatur da bitkiyə zərər verəcəkdir. Temperatur və işıq arasında bir tarazlıq varsa, zəif və nazik kök çiçəklər meydana gəlir.

Gerbera gübrələmə:

Gübrələmə yarpaq və torpaq analizinin nəticələrinə görə aparılmalıdır. Əkin əvvəli, 4-6 ton yanmış əkin gübrəsi əsas gübrə kimi verilə bilər və ya DAP və ya TSP, hər dekarına 50-60 kq verilə bilər. İki illik gerberanın becərilməsində, gerberanın bir ildə torpaqdan çıxardığı qidaların miqdarı aşağıda verilmişdir:

N = 3.8-4 q / bitki / il

P2O5 = 0.95-1.1 q / bitki / il

K2O = 6.1-6.4 q / bitki / il

CaO = 2.2-2.4 g / bitki / il

MgO = 0.65-0.90 q / bitki / il

Qeyd etmək lazımdır ki, gübrələmədə N: P2O5: K2O nisbəti 1: 0.25: 1.60-dır.

Gerbera becərilməsində Dəmir, Manqan və Sink kimi mikroelementlərin çatışmazlıqları görülür. Buna görə gübrələmə bu elementlərə əhəmiyyət verilməlidir.

Yarpaq seyreltilməsi: İnkişaf sürətli olduqda bitkilərin yan və orta hissəsindəki köhnə yarpaqlar əl ilə çıxarılır. Yarpaq seyreltilmesi ilə xüsusilə bitkinin tac hissəsi açılır, bu da çiçəyin keyfiyyətinə müsbət təsir göstərir.